De CSRD gaat over de toekomst

Vanaf 1 januari 2024  zijn grote beursfondsen verplicht om te rapporteren over duurzame prestaties. In hun duurzaamheidsverslag over 2024, dat in 2025 moet worden gepubliceerd, moeten ze transparant zijn over de positieve en negatieve impact, risico’s en kansen van de meest materiële thema's van het afgelopen boekjaar. Hierbij kijken ze terug naar het verleden. Echter, de CSRD gaat eigenlijk over de toekomst: de impact die een onderneming heeft op de korte, middellange maar ook de lange termijn. Hetzelfde geldt voor de mogelijke risico’s die naast een korte termijn, ook op de  lange termijne invloed kunnen hebben op de onderneming. De onderneming is zelfs verplicht om transparant te zijn over verbanden tussen verleden, heden en toekomst. Dit is het grootste verschil met de financiële verantwoording: rapporteren over de lange termijn.

Overweeg de lange termijn

Bij het opstellen van de duurzaamheidsrapportage hanteert de onderneming verschillende termijnen:

• Voor de "korte termijn" wordt de verslagperiode van de jaarrekening gebruikt; 
• Voor de "middellange termijn" wordt gekeken naar een periode van maximaal vijf jaar na de verslagperiode van de korte termijn;
• Voor de "lange termijn" wordt gekeken naar een periode van meer dan vijf jaar. 

Wanneer impacts of maatregelen worden verwacht in een periode langer dan vijf jaar, kan de onderneming een verdere uitsplitsing maken om relevante informatie te verschaffen aan gebruikers van de duurzaamheidsrapportage. Een voorbeeld van het in ogenschouw nemen van de lange termijn, is het implementeren van duurzame energiebronnen zoals zonne- en windenergie. Hoewel de initiële kosten hiervan hoog kunnen zijn, zal het uiteindelijk op de lange termijn kostenbesparend zijn en zal het bijdragen aan minder energie-impact. Door de lange termijn serieus te nemen, kan een onderneming dus betere beslissingen nemen die niet alleen op korte termijn gunstig zijn, maar ook op de lange termijn bijdragen aan duurzaamheid.

Neem de toekomst mee in de materialiteitsanalyse

Bij het bepalen van materialiteit moet niet alleen gekeken worden naar de huidige situatie van de onderneming, maar ook naar de toekomst. Het is belangrijk om potentiële toekomstige impacts mee te nemen in de materialiteitsanalyse, naast de daadwerkelijke impact.
Om de financiële materialiteit te bepalen, moet een onderneming de risico's of kansen in kaart brengen die op korte, middellange of lange termijn invloed kunnen hebben op haar financiële positie, prestaties, kasstromen, toegang tot financiering of kapitaalkosten. Hierbij wordt gekeken naar risico’s en kansen die kunnen leiden tot negatieve of positieve afwijkingen in toekomstige kasstromen of afwijkingen van een verwachte verandering in kapitaal die niet in de jaarrekening zijn opgenomen. Hierbij wordt vooral gekeken naar de toekomstige, lange termijn effecten op de financiële positie en prestaties van de onderneming. 

Een voorbeeld is het inschatten van toekomstige wet- en regelgeving op het gebied van duurzaamheid. Wanneer de wet- en regelgeving aangescherpt wordt, kan dit grote impact (risico’s) hebben op de toekomstige financiële prestaties van de onderneming en de toegang tot financiering. Door dit mee te nemen in de materialiteitsanalyse, kan de onderneming hierop anticiperen en bijvoorbeeld tijdig investeren in duurzamere producten en processen.

Verschil met de financiële verantwoording

Het verschil tussen het duurzaamheidsverslag en de financiële verantwoording zit hem onder andere in de tijdslijnen en de informatie die gepresenteerd wordt. Waar de financiële verantwoording vooral gericht is op gebeurtenissen uit het verleden en de financiële planningshorizon, kijkt het duurzaamheidsverslag meer naar de toekomst en de lange termijn. 

Een voorbeeld hiervan is het klimaatrisico. Dit is een duurzaamheidsthema waarover gerapporteerd moet worden wanneer toekomstige gebeurtenissen verwachte duurzaamheidsrisico's en -kansen teweegbrengen. In de financiële verantwoording wordt echter voornamelijk gekeken naar de financiële impact van gebeurtenissen uit het verleden, terwijl het duurzaamheidsverslag juist vooruitkijkt naar de impact van bijvoorbeeld klimaatverandering op lange termijn. Een ander voorbeeld is het gebruik van de historische kostprijsconventie. In de financiële verantwoording wordt vaak gebruikgemaakt van deze conventie, wat betekent dat activa en passiva worden gewaardeerd op basis van hun aanschafwaarde. In het duurzaamheidsverslag wordt hier minder rekening mee gehouden en wordt er meer gekeken naar de huidige en toekomstige waarde van activa en passiva.

Inzicht in duurzaamheidsmaatregelen en kansen voor de toekomst

Een CSRD-rapportage gaat niet alleen over de huidige situatie van een onderneming, maar kijkt ook naar de toekomstige uitdagingen en kansen. Het doel is om inzicht te geven in de belangrijkste maatregelen die worden genomen om toekomstige impacts te voorkomen of te herstellen én om kansen te benutten en hierover verantwoording af te leggen in de rapportage. 

Een voorbeeld van het beschrijven van maatregelen voor de toekomst is het implementeren van een duurzame supply chain. Een onderneming kan bijvoorbeeld afspraken maken met leveranciers om duurzamer te produceren en te transporteren, waardoor de onderneming haar impact op het milieu vermindert en tegelijkertijd kosten bespaart. Door dit mee te nemen in de CSRD-rapportage, kan de onderneming laten zien welke stappen er worden genomen om duurzaamheid op de lange termijn te waarborgen.

Het is dus van essentieel belang om in de CSRD-rapportage niet alleen te kijken naar de huidige situatie, maar ook naar de toekomstige uitdagingen en kansen. Dit geeft niet alleen inzicht in de belangrijkste maatregelen die worden genomen om duurzaamheid te waarborgen, maar ook in de duurzame strategie van de onderneming voor de toekomst.

Meer informatie

Heeft u vragen over de impact van de CSRD op uw organisatie? Of wenst u ondersteuning bij het implementeren van de CSRD binnen uw onderneming? Neem gerust contact op met een van onze specialisten.

Neem contact op