Sinds 2022 kennen we in Nederland het Integraal Zorgakkoord (IZA): een sectorbreed akkoord met ambitieuze afspraken om de zorg toekomstbestendig te transformeren. Het akkoord heeft als doel om de zorgtoegankelijkheid te verhogen en zorgberoepen aantrekkelijker te maken. Een hoofdbegrip hierbij is ‘passende zorg’. Ook moet er meer worden samengewerkt door verschillende partijen in de sector. Het akkoord is dan ook ondertekend door partijen over de gehele linie van de zorg: van overheid tot zorginstellingen en patiëntenbelangenorganisaties. Om zorginstellingen te ondersteunen bij deze transformatie, is er in februari 2023 transformatiegeld beschikbaar gemaakt. In dit perspectief legt Robin Schepers, Adviseur Publieke Sector bij BDO, uit hoe dit werkt.
Een grote uitdaging in de transformatie naar ‘passende zorg’ is het tekort aan financiële middelen en mankracht binnen de sector. “Daarom heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
2,8 miljard euro beschikbaar gesteld om een transformatie in te zetten”, vertelt Schepers. “Zorgaanbieders kunnen hun transformatieplannen indienen bij de zorgverzekeraar.” Hierbij gaat het specifiek om potentieel impactvolle transformatieplannen die draaien om het behouden van de toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg, en het ontzorgen en optimaal inzetten van zorgprofessionals.
Samenwerking staat centraal
Een belangrijke voorwaarde voor het aanvragen van deze subsidie is regionale samenwerking: alliantievorming tussen zorgorganisaties. “Een goede buur is, ook in dit geval, beter dan een verre vriend. Het idee is dat door samenwerkingen op te zetten, zorg beter of efficiënter ingeregeld kan worden”, vertelt Schepers. “In het kader van de juiste zorg op de juiste plek is het belangrijk om te kijken naar waar (en door wie) de zorgvraag het beste behandeld kan worden. Misschien wordt een patiënt veel liever thuis geholpen dan in een verpleeghuis of ziekenhuis. Zorgorganisaties moeten daar sámen over nadenken.” Het doel is dat de patiënt daarvan de vruchten plukt, maar ook organisaties kunnen daar uiteindelijk van profiteren. Zo kun je samen je personeel efficiënt inzetten en het zorgproces efficiënter maken.
Voordat cliënten zorgverleners van deze voordelen kunnen profiteren, moet er wel een regionale verandering plaatsvinden. “Organisaties moeten na gaan denken over hun dienstverlening in een
regionale context. Dat zijn vaak kwesties van concentratie en spreiding van zorg. Dit is een politiek gevoelige kwestie waar zorgaanbieders onderling uit moeten komen. Ook is het belangrijk om
verzekeraars en lokale overheid te betrekken”, legt Schepers uit. “Nu kunnen zorgaanbieders nog zelf de regie nemen. Het is daarom belangrijk om nu al op zoek te gaan naar alliantiepartners, om te
voorkomen dat de realiteit u inhaalt. 2,8 miljard euro te verdelen transformatiegelden lijkt heel veel, maar dat kan snel op zijn.”
Hoe dien ik een transformatieplan in?
Wanneer u als een organisatie een alliantiepartner gevonden heeft, dient u gezamenlijk het transformatieplan in bij de twee marktleider-zorgverzekeraars. Deze hebben namelijk een controlerende (maar ook meedenkende) rol in dit verhaal. Verzekeraars toetsen op twee momenten bepaalde criteria. Zo wordt allereerst een korte check gedaan waarbij wordt gekeken of de transformatie impactvol is en voldoet aan de voorwaarden uit IZA en Mededingingswet. Bij een
(voorlopig) akkoord kunnen de plannen uitgebreider uitgewerkt worden.
Daarna volgt een uitgebreide check. Hierbij wordt bijvoorbeeld gekeken of de doelstellingen SMART zijn geformuleerd, en of deze haalbaar zijn binnen vijf jaar. Daarnaast wordt gekeken naar
executiekracht en gelijkgerichtheid. Tussen de indiening van het plan en de toekenning van de subsidie zit uiterlijk zes weken. Onder bepaalde voorwaarden is het ook mogelijk om voor het opstellen van een plan subsidie te krijgen. Hiervoor moeten er van tevoren wel goede afspraken zijn gemaakt met de verzekeraar.
Ondersteuning in iedere fase
Schepers vertelt dat veel organisaties vaak al wel op de hoogte zijn van de mogelijkheden, maar de aanvraag gepaard gaat met veel papierwerk. “Je moet veel plannen maken, zonder de zekerheid dat
je ook daadwerkelijk transformatiegelden ontvangt. Wij ondersteunen organisaties daar graag mee. Omdat het voor zorgorganisaties vaak lastig is om te bepalen voor welke uitdagingen ze staan, adviseren we ook op het gebied van strategievorming. Met een gedegen strategie is de stap naar concrete transformatieplannen klein. Uiteraard helpen we ook bij de alliantievorming en concrete uitvoering daarvan. Tot slot kunt u bij ons terecht om het financiële plaatje rond te maken.”
Benieuwd naar de mogelijkheden van strategische alliantievorming? Lees dan onze publicatie.