Op 29 juni 2023 heeft de Staatssecretaris van Financiën in een brief de voorgenomen wijzigingen voor de doorschuifregeling in de inkomstenbelasting (DSR) en de bedrijfsopvolgingsregeling in de schenk- en erfbelasting (BOR) met de Tweede Kamer gedeeld.
De DSR is een faciliteit in de inkomstenbelasting, waarbij de schenker of erflater onder voorwaarden geen inkomstenbelasting over de waarde van het geschonken of vererfde ondernemingsvermogen betaalt. De belastingclaim gaat over naar de verkrijger(s) van het ondernemingsvermogen. Op grond van de BOR is een verkrijger van het ondernemingsvermogen onder voorwaarden geen of zeer weinig schenk- of erfbelasting verschuldigd over dit ondernemingsvermogen.
In een eerder perspectief over de Voorjaarsnota 2023 berichtten wij u al over enkele voorgenomen wijzigingen van de DSR en BOR per 1 januari 2024 en 2025. Deze treft u ook aan in het schema onderaan dit perspectief. Wij gaan hierna in op drie nieuwe ontwikkelingen:
- de dienstbetrekkingseis bij schenking wordt vervangen door een minimumleeftijd van de bedrijfsopvolger,
- richtlijnen voor invulling van de bezits- en voortzettingstermijn, en
- de voorgenomen spreiding van de invoering van de voorgestelde maatregelen over 2024, 2025 en 2026.
Vervanging dienstbetrekkingseis door minimumleeftijd van de verkrijger
In de huidige wetgeving bestaat er bij schenking een dienstbetrekkingseis voor de DSR. Deze dienstbetrekkingseis houdt in dat de verkrijger ten minste 36 maanden onmiddellijk voorafgaand aan het tijdstip van de schenking in dienstbetrekking moet zijn bij de onderneming die geschonken wordt. Deze termijn is gesteld om te stimuleren dat de overdrager niet alleen de aandelen overdraagt, maar ook zijn kennis van de onderneming. De staatssecretaris stelt voor deze voorwaarde af te schaffen. Dit biedt mogelijkheden voor opvolgers om buiten de onderneming ervaring op te doen. Daarvoor in de plaats komt een nieuwe voorwaarde. De verkrijger van het geschonken ondernemingsvermogen dient ten minste 21 jaar te zijn bij de verkrijging. Deze minimumleeftijd geldt voor zowel de toepassing van de DSR als de BOR. Indien de aandelen worden verkregen krachtens erfrecht geldt geen minimumleeftijd.
Bezits- en voortzettingseis in de BOR: flexibeler en korter
De BOR kent als voorwaarden een bezitseis voor de overdrager en een voortzettingseis voor de opvolger. Voor de erflater of schenker geldt een bezitstermijn van één jaar voorafgaande aan het overlijden respectievelijk vijf jaar voorafgaande aan de schenking. De opvolger moet de verkregen onderneming minimaal vijf jaren voortzetten.
De toepassing van bezits- en voortzettingseis is erg complex en daarom is onderzocht of het mogelijk is om de huidige bezits- en voortzettingseis aan te passen. Helaas staan in de Kamerbrief nog geen concrete aanpassingen, maar worden al wel de denkrichtingen gedeeld die neerkomen op meer flexibiliteit en verkorten.
Bij de invulling van de nieuwe bezits- en voortzettingseis wordt zoveel mogelijk aangesloten bij de gerechtigdheid van de schenker/erflater respectievelijk voortzetter tot de onderneming. Wijzigingen in de structuur van de onderneming waarbij de gerechtigdheid tot het ondernemingsvermogen gelijk blijft, vormen dan niet langer een belemmering voor toepassing van de BOR.
Daarnaast bestaat het voornemen de termijn van vijf jaren te verkorten, tenzij sprake is van misbruiksituaties zoals de zogenoemde rollatorinvestering waarbij iemand op zeer hoge leeftijd een onderneming start.
Voorgestelde ingangsdata
De staatssecretaris geeft aan dat de voorgestelde maatregelen gefaseerd worden ingevoerd. Onderstaande schema is aan de Kamerbrief van 29 juni 2023 ontleend:
|
Maatregel |
Datum invoering |
|
Aan derden verhuurd vastgoed standaard aanmerken als beleggingsvermogen |
1-1-2024 |
|
Afschaffen dienstbetrekkingseis en invoeren minimumleeftijd verkrijger schenking |
1-1-2025 |
|
Afschaffen doelmatigheidsmarge BOR & DSR |
1-1-2025 |
|
Aanpassen keuzevermogen DSR ab en BOR |
1-1-2025 |
|
Aanpassing vrijstelling BOR |
1-1-2025 |
|
Verspoeling bezits- en voortzettingseis |
1-1-2026 |
|
Aanpak rollatorinvesteringen |
1-1-2026 |
|
Aanpak dubbel BOR |
1-1-2026 |
|
Uitsluiten niet-reguliere aandelen van BOR en DSR ab. |
1-1-2026 |
Kom tijdig in actie, wij helpen graag
Gelet op deze toekomstverwachtingen kan het fiscaal gunstig zijn een (geplande) bedrijfsoverdracht naar voren te halen om zo te kunnen profiteren van de nu geldende regels. Overweegt u (op korte termijn) uw onderneming over te dragen aan de volgende generatie? Wij overleggen graag met u wat de mogelijkheden zijn.