Uitleg Wet Excessief lenen bij koop van een nieuwe eigen woning

De Wet Excessief lenen moet ‘belastinguitstel’ in box 2 tegengaan. Kort samengevat heeft de wet tot gevolg dat bij aanmerkelijkbelanghouders die meer dan € 700.000 (€ 500.000 per 31 december 2024) lenen van hun vennootschap het meerdere wordt belast als inkomen uit box 2. De heffing in box 2 bedraagt dit jaar 24,5% over de eerste € 67.000 (€ 134.000 bij fiscaal partners) en 33% daarboven. Eigenwoningschulden zijn onder voorwaarden hiervan uitgezonderd.

Overgangsrecht

Een van de voorwaarden om de eigenwoningschuld uit te zonderen van de Wet Excessief lenen is dat de vennootschap een recht van hypotheek heeft. Echter op grond van het overgangsrecht blijven op 31 december 2022 bestaande eigenwoningschulden buiten het bereik van de Wet Excessief lenen, ook als geen recht van hypotheek is gevestigd. Voor nieuwe eigenwoningschulden is vanaf 1 januari 2023 een gevestigd recht van hypotheek vereist om deze schulden niet onder de toepassing van de Wet Excessief lenen te laten vallen. 

Reikwijdte

Er bestond desondanks onduidelijkheid over de reikwijdte van dit overgangsrecht in de volgende situatie: een aandeelhouder heeft zijn bestaande woning gefinancierd met een lening bij zijn eigen vennootschap, zonder recht van hypotheek. De aandeelhouder verkoopt in 2023 de oude woning en koopt een nieuwe woning. De bestaande eigenwoningschuld bij de vennootschap blijft geheel in stand. De vraag was of in deze situatie een recht van hypotheek moest worden gevestigd omdat een nieuwe woning wordt gefinancierd.

De Kennisgroep van de Belastingdienst is van mening dat een redelijke wetsuitleg van het overgangsrecht met zich meebrengt dat nog steeds sprake is van een op 31 december 2022 bestaande eigenwoningschuld. Dit betekent dat bij aankoop van een nieuwe woning, waarbij de bestaande eigenwoningschuld bij de vennootschap wordt voortgezet, het niet vereist is om een recht van hypotheek te vestigen om de eigenwoningschuld buiten de toepassing van de Wet Excessief lenen te houden. 

Oversluiten vanuit bank

Belangrijk is dat bovengenoemd Kennisgroepstandpunt niet van toepassing is op een eigenwoningschuld die vanaf 1 januari 2023 van de bank naar de eigen vennootschap wordt overgesloten. Deze eigenwoningschuld wordt gezien als een nieuwe schuld bij de eigen vennootschap. Om te voorkomen dat de eigenwoningschuld onder de toepassing van de Wet Excessief lenen valt, is hier dus wel een hypotheekrecht vereist. 

Onderneem actie

Uit bovenstaande blijkt dat de uitwerking van de Wet Excessief lenen en het overgangsrecht nauw luistert en afhankelijk is van uw specifieke situatie. Onze specialisten staan voor u klaar om te beoordelen wat de gevolgen zijn voor de Wet excessief lenen in uw situatie, hoe u daar eventueel op kunt anticiperen en overige flankerende vragen te beantwoorden. Mocht u daarom naar aanleiding van deze bijdrage vragen hebben, neem dan gerust contact met ons op.