In tijden van financiële krapte denkt u er als ondernemer wellicht niet direct aan om de Belastingdienst vroegtijdig op de hoogte te stellen van betalingsproblemen. Toch is dat wel van belang. Als u als bestuurder van een vennootschap betalingsonmacht namelijk niet tijdig meldt, kan het zijn dat de Belastingdienst u aansprakelijk stelt voor onbetaalde belastingschulden.
Aansprakelijkheidsrisico
Als een BV (of een ander vennootschapsbelastingplichtig lichaam) haar belastingschulden niet kan betalen, kan de Belastingdienst bestuurders van deze vennootschap soms aansprakelijk stellen. In de praktijk komt aansprakelijkstelling voor niet betaalde loonbelasting en omzetbelasting het meeste voor. Een bestuurder is aansprakelijk als sprake is van ‘kennelijk onbehoorlijk bestuur’.
Tijdig melden!
Het is erg belangrijk betalingsonmacht tijdig te melden. Gebeurt dat niet, wordt kennelijk onbehoorlijk bestuur vermoed aanwezig te zijn. Tegenbewijs wordt alleen in een enkele uitzonderingssituatie toegelaten. Praktisch gesproken betekent het niet tijdig melden van betalingsonmacht vrijwel altijd dat het bestuur aansprakelijk is.
Tijdig houdt in: binnen veertien kalenderdagen na het tijdstip waarop de schuld betaald had moeten zijn. Verschuldigde loonheffingen over de maand mei moeten bijvoorbeeld eind juni zijn betaald. De melding moet dan uiterlijk 14 juli zijn gedaan.
Legt de inspecteur later een naheffingsaanslag op, kan alleen nog tijdig worden gemeld als de aanslag is opgelegd 1) vanwege de omstandigheid dat de verschuldigde belasting meer bedraagt dan in eerste instantie is aangegeven én 2) dit niet is te wijten aan grove schuld of opzet. In dat geval mag nog worden gemeld binnen twee weken na de vervaldag van de aanslag. Bij twijfel geldt altijd dat u beter kunt melden.
U moet verplicht schriftelijk melden, bijv. via het formulier dat de Belastingdienst hiervoor beschikbaar heeft. NB het formulier van de Belastingdienst bevat ook een melding voor betalingsonmacht voor pensioenpremies; dit deel dient u dan naar het bedrijfstakpensioenfonds te sturen.
Vervolg op eerste melding
Is eenmaal gemeld, dan kan de Belastingdienst u om meer informatie vragen. Het is van groot belang dat u dan tijdig deze informatie verstrekt. Doet u dat niet, dan kan het zijn dat uw melding niet wordt geaccepteerd en u alsnog aansprakelijk bent.
Is eenmaal juist gemeld, dan geldt de melding ook voor de belastingschulden die daarna zijn ontstaan, zolang de betalingsachterstand nog niet is ingelopen (of de ontvanger schriftelijk meedeelt dat naar zijn mening geen sprake meer is van een toestand van betalingsonmacht).
NB Een al eerder gedane melding werkt niet door naar een naheffingsaanslag die is opgelegd naar aanleiding van bijvoorbeeld een boekenonderzoek. Daarvoor moet altijd nog een keer apart worden gemeld.
Welke bestuurders lopen een risico?
Niet alleen de formele bestuurder kan aansprakelijk worden gesteld, maar ook feitelijke beleidsbepalers die optreden als bestuurders. Is de bestuurder zelf een lichaam? Dan kan de bestuurder van dat lichaam op haar beurt aansprakelijk worden gesteld. Zo komt men uiteindelijk altijd terecht bij een natuurlijk persoon.
Bestaat het bestuur uit meerdere personen dan lopen alle bestuurders een risico. Ook als de interne taakverdeling zo is geregeld dat maar één van de bestuurders zich bezighoudt met de financiën. Bent u met meerdere personen bestuurder, zorg er dan voor dat u de status van de financiën regelmatig met elkaar doorspreekt.
Ook voormalige bestuurders kunnen nog aansprakelijk worden gesteld, voor schulden die dateren uit hun bestuursperiode. Bij afscheid van een bedrijf doet een bestuurder er daarom goed aan om gegevens omtrent de financiële toestand van de vennootschap, ten tijde van dat afscheid, te bewaren.
Onbehoorlijk bestuur
Zijn de betalingsproblemen juist, tijdig en volledig gemeld? Dan kan een bestuurder alleen aansprakelijk worden gesteld als kennelijk onbehoorlijk bestuur heeft plaatsgevonden. Met het woord ‘kennelijk’ wordt bedoeld dat niet elke fout meteen tot aansprakelijkheid leidt. Het moet gaan om overduidelijk onverantwoord c.q. roekeloos gedrag. Bij onbehoorlijk bestuur kunt u bijvoorbeeld denken aan het niet bijhouden van de administratie, het bestuur overlaten aan een ander, zwarte loonbetalingen, etc. etc.
De enkele aanwezigheid van één of meerdere van deze omstandigheden houdt niet automatisch in dat de bestuurder aansprakelijk is; het moet gaan om een ernstig verwijtbare situatie.
Wat als u aansprakelijk gesteld wordt?
Als u aansprakelijk wordt gesteld, betekent dat niet automatisch dat u het bedrag direct moet betalen. Het kan zijn dat de Belastingdienst u ten onrechte aansprakelijk heeft gesteld of voor een te hoog bedrag. Zo wordt vaak te snel ook aansprakelijk gesteld voor boetes en rente. Wij raden u aan om bij iedere aansprakelijkstelling zo snel mogelijk contact met ons op te nemen.
De hiervoor vermelde informatie gaat alleen over aansprakelijkstelling van bestuurders door de Belastingdienst. Een bestuurder kan ook civielrechtelijke aansprakelijk worden gesteld, bijvoorbeeld in faillissement situaties.
Meer informatie
Download de flyer voor een handig overzicht of neem contact op met uw vaste contactpersoon bij BDO Accountants & Adviseurs, of met onze specialisten van Tax & Legal.