Steeds vaker lenen ondernemingen en personen geld uit aan particulieren, ook wel aangeduid als consumenten. Niet alleen om te helpen bij de financiering van een woning, maar ook omdat onderling uitlenen sneller is geregeld dan via een traditionele geldverstrekker, zoals een bank. Deze leningen kunnen kwalificeren als krediet zoals bedoeld in de Wet op het financieel toezicht (‘Wft’). En daaraan zitten bepaalde verplichtingen, zoals een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten (‘AFM’). In dit artikel gaan wij nader in op kredietverstrekking en wanneer een vergunning is vereist.
Kredietverstrekking met of zonder vergunning?
Voor het verstrekken van krediet aan consumenten is een vergunning vereist door de Wft. In een aantal gevallen gelden uitzonderingen of vrijstellingen:
- Er is geen vergunning vereist voor kredietverstrekking aan natuurlijke personen voor een bedrag met een looptijd van maximaal drie maanden. Een lening heeft echter al snel een looptijd langer dan drie maanden.
- Er is geen vergunning vereist bij kredietverstrekking aan de eigen aandeelhouders of werknemers. Hierbij is het belangrijk om na te gaan of het krediet als nevenactiviteit wordt aangeboden en of het krediet tegen (rente)voorwaarden wordt aangeboden die gunstiger zijn dan marktconform.
- Er is ook geen vergunning vereist bij kredietverstrekkers die krediet verstrekken aan de eigen bedrijfsonderdelen of dochterondernemingen.
Verder is geen vergunning vereist voor kredietverstrekkers aan zakelijke partijen. Een zakelijke partij is namelijk geen consument. Volgens de Wft is een consument een natuurlijk persoon die niet handelt in de uitoefening van beroep en bedrijf. Als je dus als particulier krediet aanvraagt voor de aankoop van een eigen woning, het aanschaffen van privégoederen of het financieren van een vakantie, ben je een consument volgens de Wft. Als je als ondernemer krediet aanvraagt voor een ondernemingsactiviteit, ben je dus geen consument. Het onderscheid is niet altijd even duidelijk, bijvoorbeeld bij het aanvragen van krediet voor andere panden dan de eigen woning (beleggingspanden).
Om te bepalen welke nadere verplichtingen uit de Wft relevant zijn, is het van belang vast te stellen om wat voor krediet het gaat: hypothecair of consumptief krediet.
Consumptief of hypothecair krediet
De Wft verdeelt krediet onder in twee categorieën: consumptief en hypothecair. Consumptief krediet is een vorm van krediet waarbij het geleende geld wordt gebruikt voor consumptieve doeleinden, zoals het aanschaffen van goederen of het betalen van rekeningen. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een persoonlijke lening, creditcard of doorlopend krediet.
Hypothecair krediet is een vorm van krediet waarbij het geleende geld wordt gebruikt voor de aankoop of verbouwing van een woning. De woning wordt daarbij als zekerheid aangeboden voor het krediet. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een hypotheek of een achtergestelde lening. Voor het aanbieden van hypothecair krediet gelden aanvullende vereisten, zoals het maximale bedrag dat kan worden geleend.
Gevolgen van overtreding
Kredietverstrekking zonder de verplichte vergunning is een overtreding van de Wft en de AFM houdt hierop toezicht. Afhankelijk van de ernst van de overtreding is deze overtreding een economisch delict of bestuursrechtelijke overtreding. Dit betekent dat je een (bestuurlijke) boete van maximaal € 5.000.000 of een gevangenisstraf kunt krijgen. Ook kan de AFM besluiten om je bedrijf een boete op te leggen of om je bedrijf te verbieden om bepaalde activiteiten uit te voeren.
Het is daarom belangrijk te voldoen aan de Wft en alleen krediet te verstrekken aan consumenten als u daartoe een vergunning hebt ingevolge de Wft. Wij kunnen helpen bij de beoordeling of sprake is van vergunningplichtige kredietverstrekking, u onder voorwaarden gebruik kunt maken van een vrijstelling of onder een uitzondering valt. Ook kunnen wij de vergunningaanvraag bij de AFM begeleiden.
Meer weten?
Heeft u vragen of wilt u naar aanleiding van dit bericht van gedachten wisselen, neem voor een vrijblijvend gesprek contact op met één van onze specialisten.