Fondsparticipaties in box 3: een transparante uitwerking

Fondsparticipaties in box 3: een transparante uitwerking

Bezit u participaties in een besloten beleggingsfonds of een besloten commanditaire vennootschap? Dan is het belangrijk om de gevolgen op uw box 3 heffing van een recente uitspraak van de Hoge Raad in kaart te brengen. 

Tot op heden bestond er onduidelijkheid over de manier waarop het fondsvermogen moest worden opgenomen in box 3, namelijk volgens de transparantiemethode of de salderingsmethode. Toepassing van deze laatste methode, die een fiscaal voordeel oplevert wanneer er veel financieringen zijn, is door de Hoge Raadverworpen. Wat dit voor u betekent en of er mogelijkheden zijn om de komende jaren toch dit fiscale nadeel te voorkomen, leest u in dit perspectief.

De systematiek

Sinds de overbruggingswetgeving van box 3, waarbij verschillende vermogenscategorieën zijn ingevoerd, is de wijze waarop een participatie in een besloten fonds of commanditaire vennootschap wordt aangegeven, van belang. Over de afgelopen jaren is het fictief rendement voor liquiditeiten circa 1%, voor overige bezittingen circa 6% en voor schulden circa 2,5%.

Het opnemen van de vermogensbestanddelen volgens de transparantiebenadering houdt in dat wordt gedaan alsof het fonds niet bestaat. Het pro rata aandeel in de afzonderlijke bezittingen en schulden van het beleggingsfonds wordt separaat aangegeven. Dit betekent dat op het pro rata aandeel in effecten en onroerend goed een fictief rendement van circa 6% van toepassing is, terwijl het fictief rendement op het aandeel van de schuld 2,5% is.

Wanneer de salderingsmethode wordt toegepast worden de schulden van de bezittingen in het fonds gesaldeerd. Het bedrag dat hierna overblijft wordt als overige bezitting opgenomen in box 3. Met name ingeval er veel schulden op de balans staan, is deze methode fiscaal gunstig. De schulden worden dan verrekend tegen het percentage van de overige bezittingen (circa 6%) en niet tegen het percentage van schulden (circa 2,5%).

Toepassing van de transparantiemethode betekent dat voor verhuurde woningen dat de leegwaarde ratio kan worden toegepast. Dit is niet mogelijk bij toepassing van de saldomethode. Afhankelijk van de samenstelling de samenstelling van het fondsvermogen, is daardoor de transparantiemethode of de saldomethode aantrekkelijk. 

Beide opvattingen werden in de literatuur aangehangen en daarom waren beide methoden een pleitbaar standpunt.

Hoge Raad 

Op 2 augustus 2024 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat voor een participant in een besloten fonds zijn aandeel in de bezittingen en schulden van dat fonds voor de heffing van de inkomstenbelasting als zijn eigen bezittingen en schulden moet worden aangemerkt. Vanaf 2025 wordt de transparantiemethode in de wet vastgelegd. Volgens de Hoge Raad vormt de wetswijziging slechts een codificatie van geldend recht. De Hoge Raad bevestigt hiermee het kennisgroepstandpunt van de Belastingdienst waarin deze transparantiebenadering is neergelegd. De uitspraak van de Hoge Raad dat sprake is van een codificatie is van geldend recht is verrassend omdat in de literatuur verschillende opvattingen werden aangehangen en de saldomethode daarmee een pleitbaar standpunt was.

Gevolgen

De uitspraak van de Hoge Raad betekent in ieder geval dat de saldomethode niet langer kan worden gehanteerd voor nog in te dienen aangiften waarin participaties in een besloten fonds worden opgenomen. Daarvoor zal de transparantiemethode moeten worden gehanteerd. Ook voor de besloten commanditaire vennootschap zijn wij van mening dat hetzelfde uitgangspunt in box 3 geldt, dus de transparantiemethode. 

Voor gecertificeerd box 3-vermogen (via een Stichting Administratiekantoor) lijkt de staatssecretaris de saldobenadering juist wel tot uitgangspunt te nemen. Voor deze situatie kan de saldobenadering dus nog wel worden toegepast. 

Voor reeds ingediende aangiften waarin de transparantiemethode is toegepast en waarvoor nog geen definitieve aanslagen zijn opgelegd, verdient het aanbeveling om een aanvullende aangifte te doen, zodat het betalen van belastingrente zoveel mogelijk wordt voorkomen. 

Oplossing

Het is aan te raden om te bekijken of het in uw situatie interessant en mogelijk is om uw participaties in een fonds of besloten commanditaire vennootschap te certificeren. In ieder geval tot de invoering van de nieuwe box 3 heffing op basis van werkelijk rendement, zien wij hierin een mogelijkheid om de belastingheffing te verlagen. 

Wilt u meer weten over de gevolgen van toepassing van de transparantiemethode in uw aangifte, of wilt u gebruik maken van de mogelijkheid tot certificering, dan helpen wij u graag.

NEEM CONTACT OP