Rapporteren op basis van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) komt eraan. Ook zorginstellingen zullen hier (in)direct mee te maken krijgen, zie ook ons perspectief ‘Kansen voor zorginstellingen bij verslaggeving over duurzaamheid’. Hoe staat het ervoor met verslaggeven over duurzaamheid door ziekenhuizen?
Hiervoor heeft BDO de maatschappelijke verslagen over rapportagejaar 2021 van 73 ziekenhuizen onderzocht. In het geval van vier ziekenhuizen hebben wij geen verslag aangetroffen. Bij de resterende 69 ziekenhuizen hebben wij onderzocht of en in welke mate over klimaat wordt gerapporteerd. In het kader van de Green Deal Duurzame Zorg hebben veel ziekenhuizen zich gecommitteerd aan doelstellingen rondom klimaat en daarmee CO2-reductie. Dat was al een doelstelling onder de Green Deal Zorg 2.0 en nog meer taakstellend onder de Green Deal Zorg 3.0.
Publiceren van niet-financiële informatie
Wij zien dat een grote meerderheid van de ziekenhuizen een maatschappelijk verslag opstelt, dan wel het maatschappelijke verslag heeft geïntegreerd in het jaarverslag. In deze maatschappelijke verslagen wordt nog geen erkend rapportageframework hiervoor gehanteerd. Verder zien wij dat op het gebied van milieudoelstellingen 35 ziekenhuizen rapporteren over CO2-emissie, 24 hiervan rapporteren ook over energieverbruik en afval. Aangezien in de Green Deal Duurzame Zorg 3.0 expliciet CO2-reductie wordt beoogd, zal dit voor de gebruikers van het jaarverslag een waardevolle KPI zijn, die inzicht biedt in hoeverre genoemde CO2-reductie wordt gerealiseerd.
Onze oproep is daarom: begin tijdig met het meten van niet-financiële informatie en rapporteer hierover in het jaarverslag, bij voorkeur op basis van de CSRD standaarden. Doorloop de duurzaamheidsreis voor geïntegreerd rapporteren en zorg voor een sterk duurzaam fundament op basis van visie en strategie. Een onderdeel van de klantreis is het opzetten van de administratieve organisatie rondom niet-financiële informatie zoals het meten en sturen van CO2-emissies.. Dit vergt tijd en kennis, begin daarom zo snel mogelijk om de hele klantreis te doorlopen.
Gebrek aan doelstellingen en KPI’s
In de verslagen waar wordt gerapporteerd over CO2-emissies (35 ziekenhuizen) zien wij weinig concrete doelstellingen en bijbehorende KPI’s die iets zeggen over de effectiviteit van genomen maatregelen. Als er doelen worden gesteld vanuit de duurzame strategie, is het voor het monitoring- en sturingsproces essentieel dat hier meetbare KPI’s aan worden gekoppeld. Samenvattend hebben we het volgende gezien:
| CO2 | Rapporteert doelstellingen | Rapporteert geen doelstellingen |
| Rapporteert KPI’s | 5 ziekenhuizen | 5 ziekenhuizen |
| Rapporteert geen KPI’s | 22 ziekenhuizen | 3 ziekenhuizen |
Hierbij is het goed om te benoemen dat van de 27 ziekenhuizen die haar doelstellingen benoemt in het kader van CO2-emissie, 24 hiervan ook in zekere mate heeft aangegeven hoe zij haar doelen wil bereiken. Daarmee is de informatieve waarde rondom de doelstelling voor de gebruiker hoger.
Vanuit de eerste versie van het ESRS (European Sustainability Reporting Standards) wordt de uitstoot in een breder perspectief getrokken – namelijk alle broeikasgassen in de hele waardeketen. De uitstoot hiervan wordt onderverdeeld in scope 1 ‘directe impact, scope 2 ‘indirecte impact vanuit energieverbruik’ en scope 3 ‘uitstoot in de keten’. De uitstoot wordt gemeten in tonnen CO2-equivalenten. Op dit moment zijn er drie ziekenhuizen in Nederland die reeds publiceren over de uitstoot en hierbij onderscheid maken naar de verschillende scopes CO2-equivalenten. Uit de tabel blijkt dat ziekenhuizen goed zijn in het aangeven van doelstellingen, maar nog een weg te gaan is in het transparant maken van de realisatie via KPI’s. Wij verwachten dat bijvoorbeeld zorgverzekeraars.deze informatie zullen verlangen in het kader van de CSRD en het inzichtelijk maken van de keten. En ook financiers kijken meer en meer bij kredietverlening naar deze KPI. Wij adviseren dan ook om voor te sorteren op deze informatiebehoeften door de informatiesystemen in te richten in lijn met de CSRD en ESRS. Dit zal voor veel ziekenhuizen een grote uitdaging zijn gezien de complexiteit van de ESRS en het verkrijgen van de juiste data.
Hoe verder?
Bovenstaande analyse toont dat er nog een weg te gaan is voor zorginstellingen om transparant te rapporteren over duurzaamheid, waaronder de doelstellingen en realisatie omtrent CO2-reductie. De Green Deal Zorg 3.0 maakt duurzaamheid nog meer een strategisch onderwerp. Het vanaf 1 januari 2022 voor de zorg verplichte bestuursverslag is een mooie aanleiding om de eerste stappen te zetten in transparante ESG rapportage.
Meer informatie
Wilt u meer inzicht in het proces van geïntegreerd rapporteren in de zorg? Download dan onze publicatie over dit onderwerp. Heeft u nog verdere vragen over de CSRD of rapporteren over duurzaamheid in de zorg. Of wenst u ondersteuning bij het opstellen van niet-financiële informatie in de zorg? Neem gerust contact op met een van onze specialisten.